Kondansatör (Kapasitör) Nedir?

Kondansatör; sığaç veya kapasitör gibi farklı anlamlara sahiptir. İki iletken tabaka arasına dielektrik malzeme yerleştirilmesi sayesinde elde edilmektedir. Elektrik ve elektronik devre elemanıdır. Devrenin ilk çalışma anında kaynak gerilimine şarj olmaya başlamaktadır. Maksimum şarj işlemi olana kadar kondansatör üzerinden geçici olan ve gittikçe azalan Ic akımı artmaktadır. Söz konusu akım, kondansatör kaynak gerilimine şarj olduğunda durmaktadır.

Kondansatör; 1745 yılında Hollandalı bir fizikçi tarafından bulunmuştur. C harfi ile gösterilmektedir. Farad; kondansatörün birimi olarak bilinmektedir.

Kondansatörler; doğru akımı iletmeyen ancak alternatif akımı ileten devre elemanıdır. Söz konusu özelliklerinden dolayı birçok devrede farklı amaçlarla kullanılmalarına rastlanmaktadır. Örneğin, güç kaynağı devrelerinde filtrelemede kullanılırlar. Rezonans devrelerinde ise istenilen frekansın üretilmesinde ve güç aktarma hatlarındaki gerilim düzenlemesinde ve güç akışının kontrol edilmesinde kullanılırlar.

Kondansatörler; yapısal olarak iki iletken madde arasına konulmuş bir yalıtkandan meydana gelmektedir. İletken maddeler arasındaki maddeye elektriği geçirmeyen anlamında dielektrik adı verilmektedir. Kondansatörlerde dielektrik madde olarak kağıt, polyester, mika, seramik, tantal ve metal kağıt gibi maddeler kullanılmaktadır. Tantal ve elektrolitik kondansatörler kutupludur. Bu yüzden, yalnızca DC ile çalışan devrelerde kullanılırlar. Kutupsuz kondansatörler ise DC veya AC devrelerinde kullanılabilirler.

Her kondansatörün bir elektrik depolama kapasitesi vardır. Bu kapasite; plakaların yüzey alanına, plakalar arasındaki uzaklığa ve kullanılan dielektrik maddenin türüne bağlı olarak farklılık göstermektedir. Ancak, kondansatörlerin elektriği piller kadar uzun süre depolaması söz konusu değildir. Buna ek olarak, herhangi bir devreye bağlı olmasalar da zaman içerisinde boşalırlar.

Kondansatörlerin birçok çeşidi bulunmaktadır.

• Seramik Kondansatör: Ses ve RF devrelerinde tercih edilirler. Diğer isimleri mercimek kapasitör olarak bilinmektedir.
• Elektrolit Kondansatör: Yüksek kapasite değerlerini sağlayabilen kutuplu kapasitörlerdir.
• Tantal Kondansatör: Kutuplu bir yapısı bulunmaktadır. Boyutlarına kıyasla yüksek kapasite değerleri sunmaları söz konusu olmaktadır.
• Mika Kondansatör: Yüksek frekansta çalışabilirler.
• Bunların dışında trimer ve süper kondansatör bulunmaktadır. Süper kondansatörler; şarj edilebilir bataryaların yerlerini almaları adına tasarlanmışlardır.